SOJUSZNICY ZDROWIA, ENERGII I URODY

SOJUSZNICY :  ZDROWIA, ENERGII    I     URODY 

Składniki mineralne

Składniki mineralne są to niezbędne do życia człowieka związki, zapewniające prawidłowy rozwój,

reprodukcję oraz zdrowie przez cały okres trwania życia.

Składnikami mineralnymi organizmów roślinnych i zwierzęcych nazywa się te składniki,

które po spaleniu pozostają w postaci popiołu.

Składniki mineralne stanowią około 4% masy ciała. Na tę ilość składa się 46 składników,

a 30 z nich uważa się za niezbędne do życia.

Składniki mineralne przyjmuje się prawie wyłącznie z pożywieniem, gdyż organizm człowieka nie ma możliwości ich wytwarzania.

Składniki mineralne ze względu na zapotrzebowanie organizmu dzieli się

na dwie grupy: makroelementy i mikroelementy (pierwiastki śladowe).

Do makroelementów należą:

• WAPŃ
• CHLOR
• MAGNEZ
• FOSFOR
• POTAS
• SÓD

 Do pierwiastków śladowych czyli mikroelementów należą:

• ŻELAZO
• CYNK
• MIEDŻ
• MANGAN
• MOLIBDEN
• JOD
• FLUOR
• CHROM
• SELEN

 CYNK

• znajduje się w ostrygach, mięsie, rybach morskich, płatkach owsianych,
• suszonych owocach, serach w większości warzyw,
• korzystnie wpływa na proces wzrostu, wzmacnia system immunologiczny.

OBJAWY NIEDOBORU

• U dzieci kłopoty ze wzrostem, wypadanie włosów, choroby skóry, przygnębienie.

JOD

• znajduje się w drożdżach, we flądrze, pieczarkach, algach, tuńczyku, dorszu, krabach, mleku,
• korzystnie wpływa na pracę tarczycy i samopoczucie psychiczne, utrzymuje prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci.

OBJAWY NIEDOBORU

• Nadwaga, sucha skóra, kłopoty z koncentracją, zaparcia.

MAGNEZ

• znajduje się w burakach, fasoli, soczewicy , kartoflach, pomidorach, bananach i orzechach,
• korzystnie wpływa na kości, zęby i szkliwo, muskulaturę ciała, działa antystresowo.

OBJAWY NIEDOBORU

• Osłabienie mięśni, skurcze łydek, kołatanie serca, zaparcia.

POTAS

• znajduje się w kartoflach, kalarepce, selerach, szparagach, jabłkach, brokułach, burakach, awokado.
• korzystnie wpływa na gospodarkę wodną i ciśnienie krwi, podtrzymuje miarową czynność serca.

OBJAWY NIEDOBORU

• Nerwowość, osłabienie mięśni, zaburzenie rytmu serca, zmęczenie.

SELEN

• znajduje się w czosnku, rybach morskich, krewetkach, wątróbce cielęcej, dzikim ryżu, chudym mięsie,
• korzystnie działa na układ krążenia, pracę serca, system immunologiczny.

OBJAWY NIEDOBORU

• Zwiększona podatność na infekcję, osłabienie mięśni i stawów.

WAPŃ

• znajduje się w jogurcie, serach, figach, pełnym mleku, orzechach, ziarnie sezamu,
• korzystnie działa na kości, zęby, system nerwowy, aktywizuje przemianę materii.

OBJAWY NIEDOBORU

• Drętwienie mięśni, niepokój i przygnębienie, niski puls.

ŻELAZO

• znajduje się w czerwonym mięsie, rybach, produktach zbożowych pełnego przemiału, suszonych owocach, skorupiakach,
• korzystnie działa na transport tlenu, odporność, skład krwi.

OBJAWY NIEDOBORU

• Trudności w oddychaniu, blada skóra, wypadanie włosów, szorstkość w kącikach ust.

FLUOR

• Fluor jest składnikiem kości i zębów, wzmacnia szkliwo, zębinę, zapobiega występowaniu próchnicy, zmniejsza rozpuszczalność szkliwa.
• U osób dorosłych pełni również ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu kośćca.
• Wpływa na gospodarkę wapnia i fosforu w organizmie. W okresie ciąży pomaga we wchłanianiu żelaza i zapobiega niedokrwistości.

Źródła:

• Ryby morskie i produkty pochodzenia morskiego, czarna herbata, orzechy włoskie, wątroba, soja, mleko, rośliny strączkowe, woda mineralna.

Ciekawostki:

• • niedobory fluoru powodują odwapnienie kości, może to nastąpić przy zbyt dużej ilości wapnia, magnezu, czy też aluminium,
  • nadmiar fluoru powoduje fluorzycę zębów, brzydko przebarwiającą i osłabiającą szkliwo, skutkuje też zaburzeniami przemiany materii,
  • niedobór fluoru prowadzi do próchnicy.

CHROM

Funkcje:

• Pierwiastek regulujący poziom cholesterolu i kwasów tłuszczowych.
• Bierze udział w uwrażliwieniu komórek na insulinę (spłaszczenie krzywej glikemicznej) i w trawieniu białek.

Źródła:

• Orzechy, mąka pełnoziarnista, wątroba, grzyby, rośliny strączkowe, szparagi, brokuły.

Ciekawostki:

• niedobór chromu powoduje wzrost poziomu cholesterolu i kwasów tłuszczowych we krwi,
• niedostateczny metabolizm glukozy, w ciężkich niedoborach uszkodzenie nerwów,
• nadmierne nagromadzenie chromu w organizmie lub spożywanie go w dużych dawkach
• może zaburzyć działanie insuliny lub stymulować powstawanie nowotworów,
• jego rola w przemianach cukrów wpływa także na zmniejszenie uczucia głodu,
• dlatego jest także wykorzystywany we wspomaganiu odchudzania.

 MIEDŻ

Funkcje:

• Miedź jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
• Bierze udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek, w tworzeniu kości i kolagenu,
• w prawidłowym gojeniu ran, we wchłanianiu i transporcie żelaza,w metabolizmie kwasów tłuszczowych i w powstawaniu RNA,
• jest składnikiem niektórych enzymów, odgrywa pewną rolę w procesach przemiany materii ośrodkowego układu nerwowego
• i w przemianie barwników.

Źródła:

• Cielęcina, orzechy, warzywa strączkowe, zboża, drób, wątroba, małże, ryby, kasza gryczana, żółtka jaj

Ciekawostki:

• • miedź wchodzi w skład dysmutazy  ponadtlenkowej, enzymu unieszkodliwiającego wolne rodniki
  • (związki rakotwórcze i wzmagające procesy miażdżycowe),
  • miedź w organizmie w 90% jest związana z białkiem – ceruloplazminą,

MOLIBDEN

Funkcje:

• Wchodzi w skład metaloenzymów biorących udział w metabolizmie białek, tłuszczów i puryn.

Źródła:

• Mleko, wątroba, fasola, czerwona kapusta, zielone części roślin,
• mąka pełnoziarnista, ryż naturalny, nasiona roślin strąkowych, sery, mięso i podroby.

Ciekawostki:

• • największe stężenie molibdenu w organizmie ludzkim stwierdzono w wątrobie i nerkach, w tkance kostnej i zębach,

• nadmiar powoduje powstawanie skazy moczanowej, bóle i obrzęki stawów.

MANGAN

Funkcje:

• Mangan jest pierwiastkiem niezbędnym w śladowych ilościach do prawidłowego funkcjonowania.
• Bierze udział w budowie enzymów metabolizujących glukozę i kwasy tłuszczowe, jest elementem strukturalnym kości i skóry.
• Mangan jest bardzo ważny w procesach reprodukcji oraz prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego.

Źródła:

• Orzechy, herbata, mąka pełnoziarnista, zielone warzywa, groszek, buraki, fasola, szpinak.

Ciekawostki:

• • niekiedy u osób nadużywających preparatów zawierających mangan oraz u osób pijących wodę z dużą
  • zawartością manganu może dojść do przedawkowania tego elementu.
  • Prowadzi to do demencji, schizofrenii, pogłębienia choroby Parkinsona,
  • niedobór manganu powoduje opóźnienia w rozwoju fizycznym, powstawanie wad kośćca,
  • zmniejszenie płodności i prawdopodobnie padaczkę.

SÓD

Funkcje:

• Jest podstawowym składnikiem płynów ustrojowych (soki trawienne, krew, chłonka, płyn śródtkankowy),
• bierze udział w zachowaniu bilansu wodnego w organizmie oraz równowagi kwasowo zasadowej.

• Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie nerwów i mięśni, składnik,enzymów.

Źródła:

• Sól,żywność,produkowana,z,udziałem sodu.

Ciekawostki:

• sód jest antagonistą potasu,
• sód występując w nadmiarze, wiąże wodę w organizmie prowadząc do nadciśnienia, obrzęków, a nawet przewodnienia,
• w soli stołowej znajduje się 39% czyli jedna łyżeczka od herbaty zawiera około 2000 mg sodu,
• niekiedy w wyjątkowych przypadkach zdarza się, że u człowieka wystąpi niedobór sodu. Przykładem takim są maratończycy,
• którzy tracą ten pierwiastek wraz z potem oraz te osoby, które nadużywają środków przeczyszczających lub odwadniających.

CHLOR

Funkcje:

• Jest głównym składnikiem wydzielin i wydalin, wchodzi w skład soków trawiennych w przewodzie pokarmowym (sok żołądkowy i ślina),
• uczestniczy w regulacji gospodarki wodnej w organizmie oraz równowagi kwasowo zasadowej.

Źródła:

• Sól, sery żółte, wędliny, żywność produkowana z udziałem soli.

Ciekawostki:

• w okresach długotrwałego pocenia się, przewlekłych stanach biegunkowych, wymiotach oraz przy stosowaniu leków
• moczopędnych chlor tracony jest z organizmu wraz z płynami,

• zapotrzebowanie organizmu na chlor z żywności oraz jego straty z organizmu są podobne
• jak w przypadku sodu dlatego zalecenia dla obu tych pierwiastków są takie same.

FOSFOR

Funkcje:

• Składnik kości, zębów, związków wysokoenergetycznych, kwasów nukleinowych, kefaliny, lecytyny, błon komórkowych oraz krwi.
• Bierze udział w budowie i utrzymaniu prawidłowego stanu zębów i kości; w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej,
• Odgrywa bardzo duża rolę w procesach anabolicznych i katabolicznych, bierze udział w spalaniu glukozy.

Źródła:

• Produkty mleczne, mięso, ryby, wątroba, jaja, sery żółte, groch, pestki dyni, fasola, ziemniaki, pełnoziarniste produkty zbożowe, marchew.

Ciekawostki:

• gospodarka fosforem w organizmie jest nieodłącznie związana z gospodarką wapniem, dlatego tez podlega kontroli tych samych czynników co on,
• niedobory fosforu raczej nie występują. Jeśli jednak się pojawią, są przyczyną krzywicy u dzieci i osteomalacji (rozmiękczenie kości) u dorosłych,
• najlepszą proporcją spożywanego wapnia do fosforu jest 1,8:1 co odpowiada proporcji tych dwóch minerałów w mleku ludzkim.
• Taka proporcja na pewno zabezpieczy nasz organizm przed utratą masy kostnej.

 SIARKA

• Siarka to minerał, który wchodzi w skład kości, mięśni, zębów, włosów, paznokci, skóry.
• Przy niedoborze siarki występuje nadmierne rogowacenie naskórka, łamliwość i wypadanie włosów,
• choroby paznokci, złe samopoczucie, katarakta.
• Siarkę wykorzystuje się również w kosmetyce i tak np. maseczki siarkowe oczyszczają pory skóry,
• działają antybakteryjnie i przeciwzapalnie, przeciwłojotokowo, przeciwgrzybiczo.
• Siarka chroni organizm dzięki zdolności detoksykacji.
• Usuwa toksyny przez wątrobę, która jest organem filtrującym krew.
• Siarka łączy się w organizmie ze szkodliwymi dla organizmu metalami ciężkimi jak ołów, rtęć czy kadm
• i przez to wspomaga ich usuwanie z organizmu na zewnątrz.
• Siarka jest makroelementem, tzn. że potrzeba go dostarczać organizmowi więcej niż mikroelementów
• W medycynie stosowana jest siarka koloidalna przy chorobach skórnych.
• Służy również jako środek do zwalczania pasożytów roślinnych.

BODZIO