PASMO GÓRSKIE; BESKID NISKI
NAJWYŻSZY SZCZYT; LACKOWA 997 m npm
16 SZCZYT KORONY GÓR POLSKI
Beskid Niski graniczy od wschodu z Bieszczadami, od północnego wschodu z Pogórzem Bukowskim,
od zachodu z Kotliną Sądecką, od południowego zachodu z Beskidem Sądeckim, a od północy z Pogórzem Środkowobeskidzkim.
Na południu przechodzi w Pogórze Ondawskie – granica ma charakter umowny i biegnie linią Bardiów–Svidník–Medzilaborce.
Beskid Niski leży na terenie dwóch państw: Polski i Słowacji.
Najwyższy szczyt po stronie polskiej to Lackowa (997 m n.p.m.,
a po słowackiej Busov (1002 m n.p.m.), który jako jedyny przekracza 1000 m n.p.m.
Ważniejsze rzeki to Osławica, Wisłok, Jasiołka, Wisłoka, Ropa i Biała Dunajcowa, należą do zlewni Morza Bałtyckiego.
Zbiorniki wodne w Klimkówce na Ropie, w Sieniawie na Wisłoku oraz niewielki w Krempnej na Wisłoce.
Ciekawostką są jeziora osuwiskowe, np. pod Maślaną Górą i pod Cergową.
W centrum Beskidu Niskiego znajduje się Magurski Park Narodowy, a we wschodniej części Jaśliski Park Krajobrazowy.
Na terenie Beskidu Niskiego leżą cztery uzdrowiska: Rymanów-Zdrój, Iwonicz-Zdrój,
Wysowa-Zdrój oraz Wapienne z wodami mineralnymi.
Trzy pierwsze są zrzeszone w Unii Uzdrowisk Polskich. Znajduje się tutaj również
największe obniżenie w łuku Karpat – przełęcz Dukielska (500 m n.p.m.).
Beskid Niski jest najniższą a zarazem najrozleglejszą częścią Beskidów i całego łuku Karpat.
Beskid Niski dzieli się na:
- Góry Grybowskie– między dolinami Kamienicy i Białej,
- Góry Hańczowskie– między dolinami Białej oraz Ropy i Zdyni,
- Beskid Gorlicki– między rzeką Białą, a wsiami: Radocyna, Bartne, Wołowiec,
- Pasmo Magurskie– z długimi grzbietami Magury Wątkowskiej i Małastowskiej,
- Beskid Dukielski– między dolinami Wisłoki i Taboru,
- Pasmo Bukowicyi Kamienia – między dolinami Wisłoka i Osławicy,
- Gniazdo Jawornika– między dolinami Jasiołki i Wisłoka,
- Pasmo graniczne– na wschód od doliny Bełczy,
- Wzgórza Rymanowskie– po obu stronach rzeki Tabor.
Lackowa (997 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem Beskidu Niskiego.
Choć wierzchołek jest dziś całkowicie zalesiony i nie oferuje turystom żadnych widoków,
zdobycie go można połączyć ze spacerem po malowniczych dolinach,
które przeszło dwa wieki temu były świadkami wzniosłych wydarzeń.
Lackowa góruje nad niewielką wsią o nazwie Izby.
Tam też, na stokach niewielkiej góry zwanej Basztą, znajdują się ruiny szańca konfederatów barskich.
W 1770 roku był on bazą ich dowódcy, Kazimierza Pułaskiego, który stacjonował tu wraz z około tysiącem żołnierzy.
Do porozumiewania się z innym szańcem konfederatów położonym w Blechnarce używano sygnałów flagowych
nadawanych ze szczytu Lackowej (w tamtych czasach niezalesionego),
stąd też góra ta bywa czasem nazywana Chorągiewką Pułaskiego.
Wrażenia ze zdobycia Lackowej.
Z Tarnowa razem z Alą wyruszamy do Wysowej Zdrój.
Zamieszkujemy w Karczmie GOŚCINNA CHATA – polecam: czysto, dobre jedzenie i bardzo miła obsługa .
Wysowa-Zdrój – wieś uzdrowiskowa w południowej Polsce, w województwie
małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Uście Gorlickie.
Położona w dolinie Ropy niedaleko Uścia Gorlickiego. Miejscowość znana jest z leczniczych wód mineralnych.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.
Około 700 stałych mieszkańców. Miejscowość stanowi największą bazę turystyczną w zachodnich partiach Beskidu Niskiego.
Osada została założona w 2. połowie XIV wieku na prawie magdeburskim.
W parku zdrojowym znajdują się ogólnodostępne ujęcia wód mineralnych (solanki)
Aleksandra, Józef I oraz płatne i dostępne w nowej pijalni wód ; Franciszek, Henryk, Józef II, Słone i Anna.
Z miejscowej rozlewni pochodzi woda mineralna Wysowianka i wody lecznicze Franciszek, Henryk i Józef.
Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego
- kościół parafialny pw. NMP Wniebowziętej, wybudowany w latach 1935–1938 według projektu prof. Zdzisława Mączeńskiego,
- cerkiew św. Michała Archanioła, prawosławna(dawniej greckokatolicka), drewniana, dwudzielna (dawniej trójdzielna) z 1779.
- Siedziba miejscowej parafii.
- cmentarz wojenny nr 50 na górze Wysota, proj. D. Jurkovič, pochowani: 10 Austriaków i 50 Rosjan.
Inne zabytki
- cerkiew prawosławna Opieki Matki Bożejz 1929 wzniesiona na górze Jawor w miejscu objawienia Matki Boskiej.
- Świątynia należy do parafii w Wysowej-Zdroju,
- stary Dom Zdrojowyz początku XX w., dziś hotel i kawiarnia.
Lackową zdobywamy z Alą dwa razy;
- – raz ; z Wysowej idziemy zielonym szlakiem do przejścia granicznego;
Sedlo Cegielka 645 m npm – skręcamy w prawo i dalej zielonym starym szlakiem polskim szukając
po zarośniętych roślinnością miejscach zdobywamy Lackową – wracamy tym samym szlakiem do Wysowej. –
Nie radzę, bardzo trudny i tajemniczy.
- obecnie polski szlak zielony z cegielki na Lackową jest zlikwidowany
- – gi raz z Wysowej zielonym szlakiem – idziemy do przejścia granicznego Sedlo Cegielka idąc wzdłuż słupków granicznych
zmieniamy na szlak czerwony/słowacki/- na Lackową i wracamy do Wysowej.
Naszą wędrówkę na Lackową 997 m npm rozpoczynamy wcześnie rano.
Informacja turystyczna znajduje się obok zabytkowej cerkwi św. Michała Archanioła,
prawosławna (dawniej greckokatolicka), drewniana, dwudzielna (dawniej trójdzielna) z 1779, typu zachodniołemkowskiego.
- Za cerkwią idąc w prawo ruszamy zielonym szlakiem w kierunku św. Góry Jawor gdzie możemy zwiedzić
- cerkiew prawosławną Opieki Matki Bożej z 1929 wzniesiona w miejscu objawienia Matki Boskiej.
- Świątynia należy do parafii w Wysowej-Zdroju,
- Po zwiedzeniu cerkwi wracamy na zielony szlak i kierujemy się na przejście graniczne Sedlo Cegielka i dalej
- kierując się w prawo szlakiem zielonym idziemy na Lackową.
- Obecnie polski szlak zielony nieczynny.
- Zmieniamy szlak na czerwony/ słowacki/ i kierujemy się na Lackową.
- Należy uważać aby zielonym słowackim szlakiem nie zejść do wsi Fricka.
Idąc w górę spotykamy powalone drzewa i trzeba je obchodzić.
Po ponad godzinnym, mozolnym podejściu i łagodnym w ostatniej części dochodzimy do Lackowej.
Szlaków zielonych brak i nawet nie ma polskiej tabliczki informującej o szczycie.
Jest jedynie zawieszona drewniana tablica z napisem „LACKOWA 997 m K.G.P”.
Wracamy na szczyt Cegielka
Na szczycie Cegielka znajduje się tu niewielka polska tablica oraz słowacki drogowskaz.
Ze szczytu należy kierować się na wschód, nadal trzymając się czerwonych znaków.
Po zejściu do Przełęczy Pułaskiego należy skręcić w lewo w nieznakowaną, ale wyraźną ścieżkę.
Prowadzi ona malowniczymi polanami do Bielicznej.
Jedynymi pozostałościami po nieistniejącej już dziś łemkowskiej wsi jest cmentarz oraz
niewielka cerkiew św. Michała Archanioła z końca XVIII wieku (gruntownie wyremontowana w 1985 roku).
Za cerkwią, do ścieżki dołącza czarny szlak rowerowy, prowadzący do Izb.
Idziemy spokojnie dalej i dochodzimy do granicy państwa, na Przełęcz Beskid.
Tutaj widzimy słowacki, czerwony szlak i zamalowany zielony polski.
Można wybrać – albo iść za szlakiem czerwonym, albo za słupkami granicznymi.
Na początku jest w miarę spokojnie, lekkie wzniesienie, ale kulminacyjnym
punktem jest podejście, które przypomina odcinki tatrzańskich szlaków.
Bez pomocy rąk, trudno utrzymać równowagę.
Wracamy do Wysowej aby odpocząć i podsumować wrażenia ze zdobycia kolejnego szczytu Korony Gór Polski.
W GOŚCINNEJ CHACIE – Pani Irena Sulicz – właścicielka przygotowała nam wspaniały i smaczny obiad.
Długo rozmawialiśmy poruszając wiele tematów, nie tylko turystycznych.
Noc była bardzo przyjemna i pełna wrażeń co było powodem długich nocnych rozmów i zachwytów..
Kolejny dzień to pełny relaks w Wysowej Zdrój; basen, Pijalnia wód mineralnych i inne przyjemności
dla ducha i ciała oraz zwiedzanie kolejnych szlaków turystycznych okolic Beskidu Niskiego.
Warto przyjechać do Wysowej Zdrój i zobaczyć piękno Beskidu Niskiego oraz odpocząć w zaciszu pięknej przyrody
historycznych miejsc oraz delektować się niezapomnianym smakiem wód mineralnych.
FOTOREPORTAŻ; Ala i Bogdan Kurek
BODI
