SUDETY ŚRODKOWE – GÓRY STOŁOWE
NAJWYŻSZY SZCZYT – SZCZELINIEC WIELKI 919 m npm
21 SZCZYT KORONY GÓR POLSKI
GÓRY STOŁOWE są grupą górską leżącą w Sudetach Środkowych na terenie Polski oraz Czech. Jest to jedno z najciekawszych i najbardziej osobliwych pasm górskich położonych w Polsce. Krajobraz Gór Stołowych charakteryzuje się bogactwem wyjątkowych form skalnych przybierających niepowtarzalne kształty. Jest to zasługa unikatowej budowy
geologicznej Gór Stołowych, które zaliczane są do rzadko spotykanych gór płytowych. Zróżnicowana odporność skał na procesy wietrzeniowe doprowadziła do wytworzenia efektownej rzeźby skalnej przyjmującej postać labiryntów, grzybów, czy bram skalnych. Z uwagi na walory krajobrazowe i przyrodnicze w 1993 roku utworzono Park Narodowy Gór Stołowych obejmujący najcenniejsze obszary pasma ze Szczelińcem Wielkim, Błędnymi Skałami oraz Skalnymi Grzybami.
Pomimo niezwykłego krajobrazu Góry Stołowe nie przekraczają wysokości 1000 metrów. Pod względem wysokości zdecydowanie góruje położona w Polsce południowo-wschodnia część pasma. Wznosi się tutaj najwyższy szczyt Gór Stołowych – Szczeliniec Wielki (919m), a także Skalniak (915m), Mały Szczeliniec (896m), Narożnik (849m). Pod względem topografii Góry Stołowe na północnym-zachodzie graniczą z Górami Kamiennymi, natomiast od wschodu
ograniczone są Obniżeniem Ścinawki oraz Kotliną Kłodzką. Na południu Góry Stołowe stykają się z Górami Orlickimi oraz Górami Bystrzyckimi. Od zachodu czeska część Gór Stołowych ograniczona jest Kotliną Broumowską.
Góry Stołowe są szeroko udostępnione dla ruchu turystycznego. W paśmie wytyczonych jest sporo szlaków turystycznych, umożliwiających zwiedzenie największych atrakcji Gór Stołowych, przy czym trasy turystyczne w rejonie Szczelińca Wielkiego oraz Błędnych Skał są płatne. U stóp Gór Stołowych położone są znane miejscowości uzdrowiskowe: Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój oraz Polanica Zdrój. Duże znaczenie dla turystyki ma Droga Stu Zakrętów łącząca Radków z
Kudową. Efektownie poprowadzona trasa umożliwia dojazd do Karłowa, który stanowi główną bazę wypadową w rejon Szczelińca. Wykorzystując tzw. Drogę Aleksandra można dojechać również do Błędnych Skał. W najbliższym sąsiedztwie Gór Stołowych znajduje się Bazylika w Wambierzycach, Kaplica Czaszek w Czermnej oraz Muzeum Papieru w Dusznikach Zdroju.
Szczeliniec Wielki
Najwyższy szczyt (919 metrów n.p.m.) Gór Stołowych znajdujący się na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. Jest największą w Europie górą zbudowaną z niesfałdowanego piaskowca. Szczyt jest uważany za najważniejszą atrakcję Gór Stołowych po stronie polskiej. Posiada wygląd wydłużonego stoliwa pociętego szczelinami. Najgłębszą szczeliną jest „Piekło” (30 metrów głębokości). Formy skalne na Szczelińcu przypominają różne postacie i kształty (między innymi: „Wielbłąd”, „Koński Łeb”, „Kwoka”, „Małpolud”, Słoń, „Kołyska
Po drodze znajduje się schronisko turystyczne z XIX wieku („Szwajcarka”). Obok schroniska, w skałę została wmurowana tablica upamiętniająca twórcę zagospodarowania szczytu (Franza Pabla). Na tarasie widokowym znajdują się również tablice poświęcone wejściu na Szczeliniec: J. W. Goethego (29.08.1790) oraz przyszłego prezydenta USA- J. Q. Adamsa (26.08.1800).
Na trasie zwiedzania spotkamy kilka tarasów widokowych (między innymi: „Fotel Liczyrzepy” z widokiem na Karkonosze i tarasy południowo-wschodnie z widokiem na Góry Bystrzyckie, Orlickie, Bialskie, Złote i Bardzkie).
Z Tarnowa razem z Alą i moją teściową Janiną – wyruszamy w rejon kotliny kłodzkiej do Kudowy Zdrój . Nasz cel – zdobyć 21 szczyt Korony Gór Polski w Górach Stołowych – Szczeliniec Wielki. W Kudowie Zdrój szukamy miejsca zakwaterowania. Samo miasto jest warte zwiedzenia. Po odwiedzeniu kilku pensjonatów wybraliśmy Wille pod Czerwonymi Różami. Mili gospodarze w pokoju czysto, przytulnie z pełnym wyposażeniem oraz za umiarkowaną cenę – polecamy.
Nazajutrz wcześnie rano po śniadaniu samochodem wyruszamy do Karłowa. Samochód zostawiamy na parkingu i z Karłowa wyruszamy żółtym szlakiem, najpierw drogą, później kamienistą ścieżką dochodzimy do ostatniego
zabudowania i rozpoczynamy podejście po kamiennych stopniach, ułożonych z inicjatywy oberżysty, który wytyczył drogi wejściowe na wierzchołek i labirynt skalny; jego autorstwa jest również większość nazw form skalnych. Na szczyt Szczelińca prowadzą wykute w skałach schody liczące 665 stopni, którymi docieramy na wysokość 867 m – do skrzyżowania na przełęczy oddzielającej Szczeliniec Mały od Szczelińca Wielkiego. Żółty szlak idzie płasko przez przełęcz, a na szczyt prowadzą w prawo schody którymi idziemy wyżej. Ścieżka wśród skał doprowadza nas do schroniska PTTK,
od którego rozpoczyna się płatna, okrężna trasa zwiedzania. Szczeliniec Wielki jest najwyższym punktem Gór Stołowych; otoczony blokami skał piaskowcowych dochodzących do 60 m wysokości, wraz z niższym Szczelińcem Małym objęty jest ochroną jako rezerwat przyrody o pow. 50 ha. Znajdujemy się tutaj na wierzchowinie o długości 600 m i szerokości 300 m, na której możemy zwiedzić malownicze „skalne miasto” z wielką ilością fantastycznie uformowanych skał. Najwyższy punkt widokowy Szczelińca Wielkiego to Fotel Pradziada /Tron Liczyrzepy/.
Ponadto przepiękne widoki rozciągają się z tarasu widokowego przed schroniskiem PTTK lub z tarasów widokowych znajdujących się w południowo-wschodniej części wierzchowiny. Szczeliniec Wielki był ulubionym celem wycieczek wybitnych osobistości; w skałki wmurowane są tablice upamiętniające pobyt poety Johanna Yolfanga Goethego oraz pruskiego króla Fryderyka Wilhelma II. Szczeliniec Mały /895 m/ leży na zachód od przełęczy, do której dotarliśmy
uprzednio od strony Karłowa. Szczeliniec Mały nie jest udostępniony do zwiedzania. Po zwiedzeniu rezerwatu wracamy do rozdroża na przełęczy, skąd kierujemy się w prawo niebieskim szlakiem, którym schodzimy ostrymi skrętami po
zboczach Szczelińca Wielkiego. Po przekroczeniu drogi powtórnie podchodzimy do piaszczystej trasy /znajduje się tam skrzyżowanie z żółtym szlakiem/ i niebieskim szlakiem udajemy się w prawo do kolejnego rozwidlenia szlaków. Teraz skręcamy w prawo na czerwony szlak, który omija Szczeliniec u podnóża od strony zachodniej i południowej, malowniczą Pustą Ścieżkę. Przekraczamy drogę w pobliżu okazałej skały zwanej Kamieniem Popielnym i po przejściu około 1 km dochodzimy do rozwidlenia dróg, od którego wracamy na parking do Karłowa żółtym szlakiem. Zdobycie Szczelińca Wielkiego nie zajęło nam wiele czasu więc kontynuujemy naszą wędrówkę po Błędnych Skałach.
Wracamy do Kudowy Zdrój na dobry obiad po którym zwiedzamy miasto i spędzamy mile czas.
Polecamy wszystkim ten piękny region naszego kraju, którego uroki nie spotkacie nigdzie. W Kudowie Zdrój spędzamy czas na wesoło gdzie możecie się dobrze zabawić, zjeść oraz przebywać wśród pięknych i urokliwych połaci kwiatów i krzewów.
Mama mojej żony mimo starszego wieku jest osobą spragnioną nowych wyzwań. Myślę że ten wyjazd był dla niej i dla nas kolejną ciekawą przygodą . Nasz trzydniowy pobyt w Kudowie Zdrój dobiegł końca . Na następny dzień ruszamy do Zieleńca w Góry Orlickie.
FOTO-REPORTAŻ: ALA I BOGDAN KUREK
BOGDAN K.
